Onder geelchromateren (in de volksmond ook wel geel verzinken genoemd) verstaan we een galvanisch proces waarbij reeds verzinkte oppervlakken verder worden behandeld met een gele passivering. Het resultaat is een karakteristieke geelachtige tot goudkleurige afwerking, die zowel esthetisch aantrekkelijk als corrosiewerend is.

Hoe werkt geelchromateren?

  1. Zinklaag als basis
    Eerst wordt het metaal (bijvoorbeeld staal) verzinkt, door middel van galvanisch verzinken of thermisch verzinken. Deze zinklaag vormt de basis voor het chromateringsproces.

  2. Chemische nabehandeling
    Daarna volgt een passivering of chromatering. Bij geelchromateren ontstaat tijdens dit proces door een speciale chromaatoplossing de kenmerkende gele tot goudkleurige afwerking.
    • Vroeger werd vaak chroom(VI) gebruikt, maar dit is tegenwoordig sterk gereguleerd.
    • Moderne systemen maken steeds vaker gebruik van chroom(III) om te voldoen aan milieunormen en gezondheidsvoorschriften.

  3. Kleurontwikkeling
    Het zinkoppervlak reageert met de chemische componenten in de chromaatoplossing en vormt een conversielaag (chromaatlaag). Deze versterkt de corrosieweerstand en creëert de typische geel-gouden kleur.

Waarom geelchromateren?

  • Esthetische verbetering: De gele/gouden afwerking is decoratief en populair in diverse industrieën, zoals voor beslag, schroeven en sieronderdelen.
  • Extra corrosiebescherming: De chromaatlaag beschermt het onderliggende zink verder tegen oxidatie.
  • Bewezen technologie: Geelchromateren wordt al decennialang gebruikt als referentie voor corrosiebestendige, visueel aantrekkelijke oppervlakken.

Chroom(VI) versus chroom(VI)-vrije processen

  • Chroom(VI)-houdende processen: Zorgden voor een intens gele afwerking, maar zijn vanwege milieuregelgeving (bijvoorbeeld de REACH-verordening) grotendeels verboden.
  • Chroom(III)-gebaseerde alternatieven: Bieden een milieuvriendelijker en gezondheidsveiliger alternatief, hoewel de kleurdiepte soms iets minder intens is. Deze technieken blijven zich echter ontwikkelen.

Voordelen en beperkingen van geelchromateren

Voordelen

  • Opvallende geel/gouden uitstraling
  • Extra corrosiebescherming ten opzichte van puur verzinkte oppervlakken
  • Breed inzetbaar, zoals in de automobielindustrie, elektronica en huishoudelijke toepassingen

Nadelen

  • Milieuvoorschriften voor chroom(VI)-houdende processen
  • Beperkt tot geel/gouden tinten
  • Kwaliteit is sterk afhankelijk van de voorbehandeling en de eigenschappen van de zinklaag

Conclusie

Geelchromateren is een nabehandelingsproces voor verzinkte oppervlakken, waarbij een gele tot goudkleurige chromaatlaag wordt gevormd. Deze laag biedt extra corrosieweerstand en geeft het werkstuk een geel/gouden uiterlijk. Waar vroeger chroom(VI)-houdende oplossingen werden gebruikt, worden tegenwoordig steeds vaker chroom(III)-gebaseerde systemen toegepast om te voldoen aan de hedendaagse milieunormen. Ondanks verschillen in kleurdiepte en procesvoering blijft geelchromateren een van de meest populaire en gangbare behandelingen in de galvanotechniek.